Pomoc prawna dla pacjentów i lekarzy. Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że medycyna to najbardziej skomplikowana gałąź gospodarki. Co ważne, niesłychanie dynamiczna i rozwijająca się w niespotykanym w innych dziedzinach tempie. Na rynki medyczne wkraczają nowe terapie, o których dawniej nikt nie słyszał, np. transplantacje, terapie genowe, immunoterapię, bio- stymulanty, bio- implanty oraz medycyna spersonalizowana.
Wraz z rozwojem poszczególnych dziedzin medycyny, pojawia się konieczność uregulowania formalnego poszczególnych działań zdrowotnych, zarówno w ujęciu indywidualnym oraz systemowym. Regulacjami zajmują się odpowiednie urzędy, natomiast odpowiedzialność za realizację konkretnych świadczeń ponosi lekarz lub jego jednostka macierzysta – poradnia lub szpital. Lekarza obowiązuje m.in. Ustawa o zawodzie lekarza, Ustawa o prawach pacjenta, Ustawa o działalności leczniczej a także setki regulacji dotyczących realizacji konkretnych świadczeń. Ciągle zmieniające się przepisy oraz zawiłość poszczególnych regulacji powodują, że prowadzenie działalności leczniczej staje się coraz bardziej skomplikowane i oczywistym jest, że lekarz potrzebuje pomocy prawnej. W wielu krajach Europy i USA lekarze nie tylko zawierają dodatkowe ubezpieczenia zawodowe, lecz także swoje sprawy zawodowe regulują przy pomocy wyspecjalizowanych adwokatów prawa medycznego.
W Polsce również powstały specjalistyczne, medyczne kancelarie prawne oraz pokaźna grupa indywidualnych adwokatów prawa medycznego, działających w obszarze zdrowia.
Pomoc prawna dla pacjentów
- Błędy medyczne.
Pacjent ma prawo pozwać lekarza lub placówkę medyczną za błędy medyczne, które poskutkowały pogorszeniem stanu zdrowia lub utratą życia. Katalog błędów jest szeroki – od pozostawienie w ciele chorego materiału lub narzędzia chirurgicznego, po zaniechanie terapii, dokonanie złego (zdaniem pacjenta) wyboru metody leczenia włącznie ze zbyt późnym wdrożeniem terapii.
W takich wypadkach adwokat prawa medycznego dokona wstępnej oceny roszczenia pacjenta lub jego rodziny, doradzi, czy składać pozew cywilny, doniesienie do prokuratury lub pomoże wnieść skargę do rzecznika odpowiedzialności zawodowej.
- Przymus leczenia, świadoma zgoda, ubezwłasnowolnienie pacjenta oraz renty.
Adwokat prawa medycznego pomaga choremu i jego rodzinie w takich kwestiach, jak leczenie przymusowe, ustalaniem świadomej zgody lub niezgody na realizację świadczeń zdrowotnych, ubezwłasnowolnieniem lub nie pacjenta oraz ustalaniem renty, jeżeli niesprawność powstała na skutek błędów lekarskich oraz ustaleniem wysokości odszkodowania, z tytułu uszczerbku na zdrowiu poniesionego na skutek złego leczenia.
- Równy dostęp do świadczeń zdrowotnych.
Coraz częściej stają się aktywne kancelarie prawa medycznego, które reprezentują całe grupy pacjentów przed organami państwa w zakresie realizacji ich konstytucyjnych praw np. realizacji zapisów Ustawy o prawach pacjenta dotyczących równego dostępu do świadczeń zdrowotnych. O pomoc prawną proszą pacjenci, którzy nie mają dostępu do leczenia dostępnego gdzie indziej w Europie, np. chorzy z rzadkimi chorobami genetycznymi.
Pomoc prawna dla lekarzy
W każdej sytuacji, w której pacjent pozywa lekarza z tytułu podejrzenia błędu medycznego, lekarz ma prawo do pomocy prawnej. Wyspecjalizowani adwokaci prawa medycznego reprezentują lekarzy przez sądem cywilnym lub koleżeńskim i pomagają w ujęciu prawnym całego zakresu oskarżenia.
- Naruszenie dóbr osobistych oraz naruszenie Rozporządzenia o ochronie danych osobistych.
O ile lekarzy obowiązuje Kodeks Etyki Lekarskiej, o tyle pacjentów to prawo nie obowiązuje. Coraz częściej lekarze zgłaszają się do adwokata w kwestiach, dotyczących naruszenia ich dóbr osobistych lub naruszenia RODO (np. hejt internetowy, podawanie publiczne faktów z życia prywatnego lekarza).
Lekarze bywają ofiarami agresji fizycznej ze strony pacjentów. W tym zakresie również mogą liczyć na pomoc prawną.
- Prawo pracy.
Forma zatrudniania się lekarzy w placówkach ochrony zdrowia jest różnorodna. Część lekarzy pracuje w ramach etatu z NFZ, inni zakładają własną działalność gospodarczą. Dodatkowo poszczególne placówki oferują różne stawki i nie wszystkie respektują zasady prawa pracy. Mają też miejsce zachowania mobbingowe przez pracodawców medycznych. Młodzi lekarze mają wątpliwości dotyczące rozliczenia ich pracy oraz zatrudniania. Adwokat prawa medycznego również w tym zakresie reprezentuje lekarzy przed sądem pracy.
Rozwiązywanie sporów sądowych i negocjacje polubowne
Nie wszystkie spory muszą mieć swój finał w sądzie. Część z nich ulega rozwiązaniu w trakcie negocjacji adwokata medycznego ze stronami. Dzięki mediacjom i negocjacjom udaje polubownie rozwiązać spory i uniknąć wieloletnich, niekończących się procesów sądowych. Prawo medyczne wymaga dziś wysokospecjalistycznej obsługi prawnej. Interesariuszy systemu ochrony zdrowia jest duża liczba – pacjenci, lekarze, placówki medyczne, organy państwowe i spółki niepubliczne. Instytucja adwokata prawa medycznego jest więc niezbędna.
