Co to jest marihuana lecznicza? Marihuana, chociaż przez wielu kojarzona bardzo negatywnie, swój wkład w medycynę wniosła już tysiące lat temu, kiedy starożytni Chińczycy odkryli jej lecznicze właściwości. Zostały one po raz pierwszy opisane w księdze pochodzącej sprzed prawie pięciu tysięcy lat. Obecnie, marihuana jest jednym z pięćdziesięciu ziół kluczowych dla tradycyjnej chińskiej medycyny. Poza Dalekim Wschodem, lecznicza marihuana powoli znajduje zastosowanie na całym świecie.
Kannabinoidy – substancje aktywne marihuany
W marihuanie znaleziono aż 113 związków aktywnych, z których najlepiej poznanymi są tetrahydrokannabinol (THC), kannabinol (CBN) oraz kannabidiol (CBD). I podczas gdy to THC jest głównym składnikiem psychoaktywnym w marihuanie, znaczenie medyczne ma głównie CBD, który nie wydaje się mieć na pacjenta odurzającego wpływu. Badania kliniczne – utrudnione w przypadku kannabinoidów ze względu na ryzyko używania marihuany i rygorystyczne restrykcje dotyczące sprzedaży – zostały przeprowadzone dopiero w 2019 roku i przyniosły oczekiwane wyniki. Okazało się, że kannabidiol skutecznie radzi sobie z bólem, zaburzeniami ruchu i procesów poznawczych oraz napadami paniki. CBD można przyjmować na wiele sposobów: wdychając opary, spożywając żywność z konopi lub w postaci olejku konopnego z CBD. W tym ostatnim przypadku kannabidiol jest jedyną substancją czynną, co oznacza, że korzystanie z olejku jest bezpieczniejsze – pominięty jest udział THC i szkodliwych dla zdrowia terpenów. Temat olejku CBD poruszymy w jednym z kolejnych akapitów.
Marihuana medyczna
Lecznicza marihuana to lek, przepisany przez lekarza na wyłączny użytek jego pacjenta. Wstępne wyniki badań sugerują, że marihuana medyczna redukuje mdłości i wymioty towarzyszące chemioterapii, poprawia apetyt u osób chorych na AIDS i nosicieli wirusa HIV, uśmierza chroniczny ból i łagodzi skurcze mięśni. W rodzaju Cannabis (konopie) przynajmniej dwa gatunki – Cannabis indica oraz Cannabis sativa – są psychoaktywne. Obie rośliny zostały przez amerykańskie Prawo o Kontrolowanych Substancjach (CSA) sklasyfikowane jako grupa I, czyli substancje o dużym potencjale nadużywania, które są niedostępne w legalnym obrocie. Konopie zawierają ponad 460 związków chemicznych, z których 113 wiąże się z receptorami kannabinoidów w układzie nerwowym, wywołując specyficzną reakcję.
Aktualnie odkryte są dwa receptory kannabinoidów, ale badania wskazują, że może być ich więcej. Te receptory należą do bardzo specyficznego rodzaju białek i okazuje się, że ludzki mózg zawiera więcej receptorów kannabinoidów niż innych białek tego samego rodzaju. W mózgu obecne są receptory typu I (CB1), które odpowiadają za działanie psychoaktywne kannabinoidów, natomiast w układach nerwowym i immunologicznym pojawia się receptor typu II (CB2), który z kolei jest odpowiedzialny za łagodzenie bólu i reakcję immunologiczną.
Żywność
Żywność z dodatkiem marihuany to produkty spożywcze, produkowane masowo lub w warunkach domowych, których aktywnym składnikiem są kannabinoidy. Okazuje się, że marihuana do jedzenia lub do picia ma przedłużone działanie, a zatem przez dłuższy czas wywiera psychoaktywny wpływ na użytkownika. Większość produktów spożywczych z dodatkiem marihuany zawiera spore ilości THC, który ma odurzający wpływ na osobę spożywającą taką żywność. Dużo bezpieczniejsza dla zdrowia jest żywność, która zawiera CBD. Pośród pacjentów stosujących leczniczą marihuanę panuje przekonanie, że marihuana do jedzenia przynosi ulgę znacznie szybciej, niż przyjmowana w inny sposób – wchłanianie kannabinoidów przez śluzówkę układu pokarmowego jest bardziej efektywne. Pośród żywności z marihuaną najbardziej popularne są haszyszowe ciasteczka, niezwykle chętnie kupowane w Holandii. Warto jeszcze wspomnieć, że stosowanie marihuany w postaci jadalnej nie czyni szkód w układzie oddechowym, do jakich może dojść w trakcie tzw. „palenia trawki”.
Olej CBD
Inną odmianą medycznej marihuany, która jest w miarę bezpieczna dla użytkownika jest leczniczy olej z konopi. Stosuje się go na zimno, podobnie, jak inne oleje spożywcze. W związku z tym, że olej CBD zaczyna dymić w dość niskich temperaturach, nie powinno się go ogrzewać. Powoduje to utratę właściwości oleju i syntezę związków szkodliwych dla konsumenta. Kannabidiol posiada właściwości antydepresyjne oraz antypsychotyczne, a dodatkowo działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie i przeciwwymiotnie, przez co znajduje zastosowanie w terapii wielu schorzeń.
Sytuacja prawna w Polsce
W 2019 roku marihuana medyczna została przez Unię Europejską uznana jako rodzaj żywności innowacyjnej i została dopuszczona do użytku wyłącznie na receptę. Marihuana lecznicza w Polsce jest jednak stosowana dość rzadko, ze względu na brak społecznego przyzwolenia, chociaż lekarze mają możliwość jej przepisywania już od 2017 roku. Skuteczność marihuany medycznej w leczeniu poważnych schorzeń została naukowo potwierdzona – kannabidiol można stosować w terapii stwardnienia rozsianego, padaczki, jaskry i niektórych rodzajów nowotworów.
Podsumowując, medyczna marihuana to ten rodzaj marihuany, który stosowany jest wyłącznie w celach leczniczych i jest legalnie dostępny tylko na receptę.